LAW7 Pelgrimspad, 's-Hertogenbosch ▸ Steensel (61km)

8:08 Het startpunt van de wandeling

Vandaag begin ik met deel twee van het Pelgrimspad. Ik ben inmiddels in het katholieke deel van ons land aangekomen en de wandeling start vandaag in de provinciehoofdstad van Brabant. Met de eerste trein van de dag reis ik af naar 's-Hertogenbosch waar ik vanaf het station met de wandeling zal beginnen. Met 60 kilometer is het de langste wandeling van het jaar tot nu toe. Drie weken geleden vond ik de 50 nog wel lang genoeg, maar dat zit gewoon tussen de oren. Als er nog 5 kilometer te lopen zijn na 45 kilometer lopen, denk je "pff, het was best zwaar, gelukkig ben ik er bijna". Maar als je na 45 kilometer nog 15 kilometer moet, dan denk je "gaat lekker, ik hoef er nog maar 15" terwijl je lichaam in dezelfde conditie is. Omdat ik de afgelopen wandelingen wel steeds blaren achterop mijn hielen had, heb ik vandaag besloten om daar second skin op te spuiten, wat de hielen meer stevigheid moet geven.

8:21 Laantje richting de Sint Jan

De intercity van Utrecht naar 's-Hertogenbosch rijdt kennelijk nog niet, want de reisplanner laat me dit traject via een sprinter afleggen. Zo kom ik even na 8 uur aan op het station. Op het stationsplein zet ik de Garmin aan en wacht ik totdat het gps-apparaat een positie heeft zodat mijn gelopen route kan worden vastgelegd. Daarna start ik met de wandeling en tijdens het weglopen maak ik nog even een foto van de voorgevel van het station.

Het Pelgrimspad bestaat uit twee delen waarvan het einde van het eerste deel overeenkomt met het begin van het tweede deel: het traject Vught-'s-Hertogenbosch. Bij mijn vorige wandeling heb ik dit traject niet gelopen omdat ik de dagafstand al genoeg vond door in Vught te eindigen. Vandaag loop ik dit traject wel. Hierdoor kom ik na ongeveer negen kilometer weer uit op het traject dat ik drie weken geleden al liep.

8:21 Katholieke kledij

In 's-Hertogenbosch is het nog vrij rustig, maar dat is niet het geval als ik bij de Markt aankom. Hier moet ik het plein over, maar het weggetje dat ik vervolgens moet inslaan, zie ik nergens. Op het plein wordt de zaterdagmarkt opgebouwd en ik loop een stukje terug om een andere weg te pakken die mij ook wel weer op het Pelgrimspad terugbrengt. Niet veel later loop ik langs de Sint Jan, maar deze kerk is te groot om er een goede foto van de kunnen maken. Ter hoogte van de kerk sla ik rechtsaf en loop ik tussen twee bomenrijen door. Halverwege kom ik een dame tegen die in katholieke kledij de gang naar de kerk maakt. Ik loop een stukje verder en het duurt niet lang voordat ik uitkom bij de Zuidwal, wat toch wel als de zuidelijke grens van de stad kan worden gezien. Zo klein is 's-Hertogenbosch toch niet? Achteraf zie ik op de kaart dat het grootste deel van de stad ten noorden van het station ligt en dan kun je door naar het zuiden te lopen dus snel de stad verlaten.

8:23 Aan de zuidelijke stadsring

In de buurt van het voetveer waarmee ik de Dommel zou kunnen oversteken, loop ik even naar beneden voor een geocache. Ik hoef hier niet over te steken, dus nadat ik de cache heb gelogd, loop ik weer naar boven om de route te vervolgen. Niet veel later passeer ik de spoorlijn en loop ik richting de lunetten van Vught. De route loopt langs Fort Isabella en op kleine afstand langs Kamp Vught. Van het voormalige concentratiekamp krijg ik als wandelaar niets te zien, maar op een paaltje waar een routemarkering is aangebracht, staat ook een ander bordje dat mijn aandacht trekt: "Fusilladeplaats". Na een poosje loop ik daadwerkelijk langs deze plek, waar tegen het einde van de oorlog, toen de Duitsers wisten dat ze zouden verliezen, zij nog snel veel gevangenen hebben neergeschoten en in het kamp hebben gecremeerd. In gedachten ga ik terug naar een specifieke plek in Auschwitz, waar ik ooit een ceremonie zag van joodse leiders ter nagedachtenis van de omgekomen slachtoffers op die plek. Het blijft iets vreselijks om aan terug te denken...

8:37 Bij het trekpontje over de Dommel

Inmiddels ben ik in de contrijen van Vught aangekomen en op het kaartje op de Garmin zie ik ineens de gelopen route van de vorige keer verschijnen. Als ik op het kruispunt uitkom waar ik op het reeds gelopen parcours zal gaan lopen, verbaas ik me dat het eerste bordje dat ik zie, mij richting Amsterdam leidt. Ik wil juist de andere kant op, en als ik de andere kant op kijk, zie ik ook daar een wit-rode markering die de route naar het zuiden markeert. Hier ontbreekt een bordje dat de splitsing aanduidt, of ik heb dit bordje gemist.

Ik loop het spoor over en niet veel later ook de N65. Op de plek waar ik de vorige keer linksaf ging richting station Vught, sla ik vandaag rechtsaf. Al snel loop ik de bossen in. Waar ik in de eerste wandeldagen van het Pelgrimspad veel door open weilandterrein liep, loop ik vandaag veel door bossen en heide met af en toe een doorkomstplaats. Ik merk dat ik wat behoefte heb aan een korte rustpauze en ga op zoek naar een bankje langs het pad. Met bankjes is het in dit gebied echter dun gezaaid en uiteindelijk ga ik even zitten op een hek. Na een korte onderbreking loop ik weer verder. Links passeer ik een sportterrein met achtereenvolgens een voetbalveld, een golfbaan en een hockeyveld. Ik loop erlangs en vervolg mijn weg naar Haaren, waar de eerste van drie dagetappes die ik voor vandaag heb ingepland, eindigt.

8:44 Over het spoor

Bij Haaren sla ik linksaf en kom ik uit bij de spoorlijn Tilburg-Eindhoven. Aan de andere kant van het spoor loop ik natuurgebied Kampina binnen. Als ik 22 kilometer heb gelopen, is het weer tijd voor een rustpauze. Nu zie ik zowaar meerdere bankjes, maar al deze bankjes zijn bezet. Het voelt een beetje oneerlijk als ik twee mensen op een bankje zie zitten met hun elektrische fietsen ernaast geparkeerd terwijl ik zo'n zitplek harder nodig denk te hebben, maar goed, ik ga ze niet vragen om plaats te maken, zij zullen hun rust ook wel willen hebben. Een stukje verderop staat een betonnen cilindervormig object met een gladde bovenkant en hier besluit ik dan ook te gaan zitten. Ik zit nog maar net, of een stel wandelaars dat van de andere kant komt aangelopen, komt bij me zitten. We raken aan de praat en het is een interessant gesprek. Ook zij zijn fanatieke wandelaars die kennedymarsen lopen en ook al eens naar Santiago zijn gelopen. Eén van hen vertelt me dat Kampina, de naam van het gebied waar we lopen, de Latijnse naam is voor Kempen, de streek waar het gebied ligt. Daarnaast weet deze man mij te vertellen dat in Vessem een rustplaats is waar lopers van het Pelgrimspad zeer welkom zijn. Terwijl zij een broodje eten, trek ik overtollige kleding uit en smeer ik mezelf in met zonnebrandcrème. In t-shirt en korte broek loop ik vervolgens verder, en ik ben de gesprekspartners van zojuist dankbaar voor het gesprek. Zonder dat gesprek zou ik korter hebben gerust, maar doordat ik nu wat langer gerust heb, voelen mijn benen weer helemaal fris en kan ik sneller en makkelijker doorlopen.

8:47 Fort Isabella

Op het rustpunt zit een beslispunt in de route: bij een drassige ondergrond moet ik hier een alternatieve route lopen. Vandaag is het droog en dat is het de afgelopen tijd ook geweest, dus ik hoef daar geen gebruik van te maken. Als ik het oorspronkelijke parcours afleg, snap ik wel waarom er hier een alternatieve route in het routeboekje staat. Het terrein ligt wat lager en hier en daar ligt nog een kleine plas op de weg. Het is een schitterend gebied. Aan de andere kant van Kampina moet ik de Logtsebaan oversteken. Hier loop ik eerst een klein ommetje voor een geocache. Vervolgens loop ik langs De Beerze naar Spoordonk. Ik mis een bruggetje waardoor ik aan de verkeerde kant van het water uitkom. Op zich geen probleem en na iets minder dan een kilometer kan ik dit herstellen, waarna ik het laatste traject inzet richting het eindpunt van de tweede etappe van de dag: Spoordonk.

9:19 Fussiladeplaats bij Kamp Vught

Na Spoordonk kruis ik de snelweg A58 en het Wilhelminakanaal. Tussen de snelweg en het kanaal ligt de Heilige Eik. De route loopt langs de Kapel van de Heilige Eik en brengt mij vervolgens op een bospad waar de lijdensweg van Jezus in staties is afgebeeld. Nadat ik Veronica ben gepasseerd, gaat de lijdensweg rechtdoor en het Pelgrimspad rechtsaf naar het Wilhelminakanaal. Verderop loop ik langs een naturistencamping. Daar is niets van de merken, maar doordat hier een geocache aan gewijd is, ben ik er wel van op de hoogte. Het berekende eindpunt van de geocache ligt achter de hekken van het perceel, dus ik vermoed dat dat niet correct is en ik laat de cache voor wat het is.

In Middelbeers staat een mooie LAW-wegwijzer die de afstanden weergeeft naar Amsterdam en Visé (het begin- en het eindpunt van het Pelgrimspad), maar ook de afstand naar Santiago de Compostella staat vermeld. Zonder dat ik het in de gaten had, blijk ik over de helft van het Pelgrimspad te zijn. Ik weet nog toen ik in 2016 het Pieterpad liep, ik daar wat meer mee bezig was, mede doordat er toen meer LAW-wegwijzers langs de route stonden. Op het centrale plein van Middelbeers log ik een geocache, waarna ik naar de lokale supermarkt loop om de rugzak wat bij te vullen.

11:24

Via de Landschotsche Heide kom ik aan in Vessem, het dorpje waar de wandelaar tijdens mijn rustpauze na 22 kilometer nog over sprak. Ik herken de rustplek die hij aanried, maar er is weinig leven in de brouwerij. Een snelle blik op een overzicht van de openingstijden verklaart de reden: ze zijn ruim een uur geleden al gesloten. Het is dan ook al over vijfen als ik Vessem binnenwandel. In het centrum staat een grote crucifix waar het beeld van Jezus aan het kruis uitkijkt over de graven van de begraafplaats die hier is gelegen in de achtertuin van de kerk. Schuin tegenover de kerk staat een gebouw met de naam Kafarnaum, vernoemd naar een dorp in Israël waar veel bijbelse verhalen hebben plaatsgevonden. Voor het verenigingsgebouw staat een bord dat de ingang aanduidt van de Pelgrimshoeve waar pelgrims kunnen overnachten. Het is inmiddels wel heel duidelijk dat ik volop in het katholieke deel van het land ben aangekomen. Deze route laat dat uiteraard goed zien gezien het thema van het wandelpad. Ik heb zelf geen katholieke achtergrond, dus het is best bijzonder voor mij om dit allemaal te zien.

11:32

Inmiddels ben ik over de 50 kilometer en toont de Garmin dat ik dus nog minder dan 10 kilometer te gaan heb. Bij de vorige paar wandelingen was ik nu al binnen, maar als ik in Vessem zou stoppen, zou ik de volgende keer 65 kilometer moeten wandelen om bij een fatsoenlijk eindpunt uit te komen, dus heb ik voor vandaag 60 kilometer ingepland. Via de Buikheide loop ik dan ook verder richting Knegsel, een van de acht zaligheden in de Brabantse Kempen. Inmiddels kijk ik op mijn telefoon naar de vertrektijden van de bus van mijn eindpunt Steensel naar het station van Eindhoven.

11:35 De spoorlijn Tilburg-Eindhoven

Gedurende de dag leek het erop dat ik een half uur winst zou pakken op de planning. Op ruim tien kilometer voor de streep zie ik echter dat ik nog maar 24 minuten voor loop op mijn schema. Ik wil daar het liefst weer meer dan 30 minuten van maken, zodat ik een bus eerder kan pakken. Terwijl ik daarover nadenk en uitreken hoe ik dat voor elkaar ga krijgen (minder stoppen en iets sneller lopen moet genoeg zijn), wordt ik voordat ik linksaf moet, ingehaald door een trekker die ook linksaf gaat, een onverharde weg op. Op deze weg liggen kuilen met water en de trekker gaat er vol doorheen. Hierdoor is de weg in de volle breedte voorzien van een verse modderlaag. Dat gaat natuurlijk heel lang zo blijven, als die trekker er net overheen is gereden. Ik besluit op het asfalt te blijven en snijd zo een klein stukje van de route af. Ineens heb ik nog maar drie minuten goed te maken en doordat ik wat sneller ben gaan lopen, loop ik er elke kilometer ongeveer een minuut af. Uiteindelijk heb ik zowaar een kwartier over als ik in Steensel bij de bushalte arriveer. Tijd genoeg om nog iets verder te lopen, de woonwijk in. Daar ligt een geocache en terwijl ik die op mijn gemak aan het loggen ben, weet ik nog niet dat ik helemaal niet een half uur eerder ben dan gepland, maar dat ik een foutje in de planning had gemaakt: op de Garmin had ik mezelf een half uur meer gegund dan dat ik in de app van 9292 had opgeslagen. En doordat ik mijn eindtijd had gebaseerd op 9292, had ik dat ingelopen half uur wel degelijk nodig om zoals gepland rond tien uur weer thuis te zijn.

11:49 Kampina

Bij de bushalte moet ik op een knop drukken om de buschauffeur te laten weten dat ik mee wil. Zelfs als ik al oogcontact met de chauffeur heb gehad. Het zal wel, maar om geen risico te nemen, doe ik wat er gevraagd wordt. In totaal heb ik vandaag een kleine 61 kilometer gelopen, en bij het terugkijken van de foto's zie ik dat ik op een van de foto's zowel de plaatsnaam van mijn eindpunt als de dagafstand in één beeld heb gevangen, doordat fietsknooppunt 61 in Steensel ligt. Ik zie ook dat Steensel zich als wandelgemeente profileert, dus dat lijk me een prima locatie om de volgende keer de draad weer op te pakken.

11:52 Kampina

Terwijl ik per trein Eindhoven verlaat, passeren we het Philips-station. Hier is het nog rustig, maar staat al wel een groot scherm reclamebeelden uit te zenden voor de voetbalwedstrijd van morgen, als PSV thuis tegen Ajax landskampioen kan worden. Dat zal een gekkenhuis worden, en ik ben blij dat ik niet morgen, maar vandaag deze wandeling heb gelopen.

Statistieken Afstand: 60,9 km Gemiddelde: 5,5 km/h Bewogen gem.: 6,4 km/h Totaalteller: 4665,9 km

Het Pelgrimspad na 5 dagen

12:07 Kampina

12:28 Kampina

13:36

13:57 De A58

14:12 Eén van de kruiswegstaties

14:22 Paddenstoel

15:05 LAW-wegwijzer in Middelbeers

15:40 Bij Kuikseind

16:03 Landschotsche Heide

16:14 Landschotsche Heide

17:29 De Pelgrimshoeve in Vessem

18:13 Ik heb regio Eindhoven bereikt

19:00 De A67 bij Steensel

19:04 Dagafstand en eindpunt in één beeld gevangen

◀ Vuren ▸ Vught (54km) Steensel ▸ Maarheeze (52km) ▶